Chrzan domowy biały lub czerwony

Przyprawy to perfumy dla kuchni, przeczytałam w książce Ewy Maliki Szyc-Juchnowicz. To stwierdzenie świetnie pasuje też do chrzanu. Taki domowy wyciska łzy w czasie tarcia i kręci w nosie podczas jedzenia. Zostaje w pamięci zmysłów jak Chanel 5. Naprawdę szkoda, że przypominamy sobie o tej wspaniałej roślinie z rodziny kapustowatych zwykle na Wielkanoc. A przecież magiczny, ostry biały korzeń ma moc antybiotyku – głównie dzięki fitoncydom (należącym do antynowotworowych glukozynolanów), lizozymowi i alkoholowi fenyloetylowemu. W starożytności sproszkowanym suszonym chrzanem leczono infekcje górnych dróg oddechowych i przeziębienie.

Tak naprawdę jako przyprawy używa się go dopiero od 300 lat, dawniej miał zastosowanie wyłącznie lecznicze – „działa bowiem antyseptycznie, lekko przeczyszczająco i silnie moczopędnie”.Ale kupowany chrzan z lekarstwem nie ma nic wspólnego. Lepiej unikać podczas przeziębienia chrzanu ze śmietaną, ponieważ nabiał pogłębia stan choroby.

Stawianie chrzanu na wielkanocnych stołach szlacheckich miało nie tylko wymiar symboliczny (oznaczał on krzepę, zdrowie i gorycz męki Chrystusa), ale przede wszystkim praktyczny. Biały korzeń jest doskonałym remedium na niestrawność, świetnie poprawia metabolizm po zjedzeniu ciężkostrawnych, tłustych mięs, ułatwia ich przyswajanie, przyspiesza wydzielanie soków trawiennych.

Współczesne badania dowodzą też, że wykazuje on właściwości antynowotworowe. Znajdziemy w tej roślinie odpowiedzialne za cierpki, ostry smak izotiocyjaniany (produkt rozkładu glukozynolanów) i to one niwelują rozwój nowotworu. Okłady ze świeżego chrzanu zapewnią ulgę w bólach stawów i zniwelują obrzęki reumatyczne. Roślina pomoże rozjaśnić niepożądane przez niektórych piegi, a sok z niej rozcieńczony z mlekiem to doskonały naturalny tonik do cery tłustej i mieszanej.

 

Chrzan a hashimoto

W tym roku jemy starty i przyprawiony według naszego przepisu chrzan już od listopada. Kiedy się kończy, Wojtek robi kolejną porcję, można go było kupić na naszym wolskim targu przez całą zimę, a tym bardziej teraz, przed Wielkanocą. Ale nie należy z nim przesadzać: dzienna porcja to 4 łyżeczki (40 g). Przedawkowany może prowadzić do podrażnienia nerek oraz śluzówki jelit i żołądka. Dla chorych na hashimoto dozwolony jest nawet na protokole autoimmunologicznym, ale jednak pochodzi on z kapustowatych. Surowe warzywa z tej rodziny obfitują w goitrogeny, a te ograniczają wchłanianie przez organizm jodu. Gotowanie niweluje obecność owych goitrogenów, jednak gotowany czy wystawiony na światło chrzan traci swoje właściwości, bezpowrotnie witaminę C. Żeby nie zwariować, proponuję jeść go profilaktycznie do kanapek, surówki z marchwi i innych potraw co 4 dni. Obowiązkowo też obserwujcie zachowanie swojego organizmu i samopoczucie.

 

Osobliwy skład chrzanu sklepowego

Skoro na półkach sklepowych od różnych rodzajów chrzanu tartego aż się roi, to dlaczego radzimy – omijajcie je szerokim łukiem i lepiej popłaczcie sobie, trąc (nie tylko od święta) własny domowy. Po pierwsze, olejki eteryczne chrzanu udrażniają zatkane zatoki.

Po drugie, skład przemysłowego chrzanu woła o pomstę do nieba. Wyobrażacie sobie, żeby chrzanu w chrzanie było jedynie 4% (Krem chrzanowy firmy Smak) czy 13% (chrzan Motyl). Luksusem jest 50-70% chrzanu w gotowym produkcie.

Przyznam szczerze, że mnie denerwuje, kiedy ktoś mnie oszukuje. Ale w tych cudownych, wygodnych słoiczkach innych dodatków w obfitości.

Przykładowy skład chrzanu gotowego:

Woda, skrobia modyfikowana, ocet spirytusowy lub kwas cytrynowy, olej rzepakowy, mleko w proszku, stabilizator: guma ksantanowa, cukier, substancje zagęszczające: guma guar, przeciwutleniacze: pirosiarczan sodu (E223) , kwas askorbinowy.

Producenci zapewniają, że w niewielkich ilościach (0,7 mg/kg masy ciała dziennie) konserwant E223 jest niegroźny. Tylko w ilu produktach każdego dnia go zjadamy i jaka to dawka?

Takie substancje szkodzą zdrowym. U chorych autoimmunologicznie stawiają na głowie i tak już niestabilny układ immunologiczny oraz jelita, czyli nasze centrum odporności.

Niech moc chrzanu będzie z Wami. Nie tylko w Wielkanoc.

Składniki na ok. 600 g białego utartego chrzanu:

800 g chrzanu (po obraniu pozostaje nam 600 g)

Ok. 150 ml octu jabłkowego ekologicznego (z Rossmanna) lub domowego albo soku z cytryny (możemy użyć octu pół na pół z sokiem z cytryny)

150 g miodu kwiatowego lub lipowego (jeśli możecie jeść, użyjcie rzepakowego)

Sól himalajska do smaku

Składniki na 800 g czerwonego chrzanu z pieczoną ćwikłą:

400 g startego chrzanu pomieszanego miodem i octem (jak wyżej)

400 g drobno startych pieczonych buraków

Czas przygotowania: 1 godzina

 

Wykonanie:

Wojtek trze umyty i obrany chrzan zawsze ręcznie na tarce stalowej i od razu podlewa stopniowo octem lub sokiem z cytryny, żeby nie sczerniał. Kiedy już całość mamy gotową, doprawiamy miodem i solą. Otrzymujemy chrzan biały. Część (400 g) mieszamy z taką samą porcją pieczonych, obranych i drobno startych buraków.

Dokładnie umyte podłużne buraki pieczemy ze skórką (można je delikatnie posmarować oliwą) ok. 1 godziny w temperaturze 180 stopni Celsjusza. Studzimy, obieramy ze skórki i trzemy. Upieczcie więcej, zawsze możecie przyrządzić carpaccio buraczane z pesto pietruszkowym.

PORADY PANA BULIONIKA

Chrzan pakujemy w małe wymyte i wyparzone słoiczki. Lepiej go nie pasteryzować, bo traci witaminę C i wartości odżywcze. Przetrwa w lodówce nawet do miesiąca.

 

Jeśli podoba Ci się to, co robimy, nie zapomnij nas polubić na Facebooku Domena Smaku

Korzystałam z portali:

http://www.alpacasquare.pl/2014/10/dieta-przy-hashimoto.html

http://www.poradnikzdrowie.pl/zywienie/co-jesz/chrzan-wlasciwosci-lecznicze-przepis-na-syrop-i-nalewke-z-chrzanu_43159.html

https://czytajsklad.com/chrzan-2/

http://www.nowiny24.pl/styl-zycia/porady/art/6186037,symbole-w-wielkanocnym-koszyczku,id,t.html

oraz książek:

Biruty Markuzy „Przyprawy z całego świata”,

Ewy Maliki Szyc-Juchnowicz „Przyprawy”.